Βαρύ πακέτο φόρων 3,6 δισ. ευρώ ετοιμάζεται να νομοθετήσει η κυβέρνηση για να κλείσει η συμφωνία με τους δανειστές. Τα μέτρα κατανέμονται ισόποσα από την άμεση και έμμεση φορολογία και θα εφαρμοστούν σταδιακά στην τριετία 2016 - 2018 προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος του πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ το 2018.
Πάντως η κυβέρνηση αφήνει ανοιχτό «παράθυρο» ορισμένα από τα μέτρα να μη χρειαστεί να ενεργοποιηθούν, εφόσον τα πράγματα εξελιχθούν καλύτερα στο δημοσιονομικό πεδίο και υπάρξει αύξηση εσόδων.
Σε κάθε περίπτωση ο λογαριασμός, σύμφωνα με την Ημερησία, είναι βαρύς για τα νοικοκυριά, σε μια περίοδο που έχει εξαντληθεί η φοροδοτική τους ικανότητα μετά από έξι χρόνιαε απανωτών «χτυπημάτων» με αυξήσεις στους άμεσους και έμμεσους φόρους και περικοπές στις αποδοχές τους.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, τα περισσότερα μέτρα του πακέτου θα εφαρμοστούν στη διετία 2016 - 2017, ενώ για το 2018 η κυβέρνηση αφήνει λιγότερα μέτρα, με τον υπουργό Οικονομίας Γ. Σταθάκης να δηλώνει ότι οι αλλαγές στους έμμεσους φόρους θα εφαρμοστούν το 2018.
Οι πρώτοι που θα βρεθούν σύντομα αντιμέτωποι με την νέα φοροκαταιγίδα είναι οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι και οι ιδιοκτήτες ακινήτων, καθώς τα πρώτα μέτρα που θα ενεργοποιηθούν θα είναι οι αλλαγές στη φορολογική κλίμακα εισοδήματος, η νέα κλίμακα υπολογισμού της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης που θα ισχύουν για τα εισοδήματα που αποκτώνται από την 1η Ιανουαρίου 2016 και η αύξηση κατά 200 εκατ. ευρώ του ΕΝΦΙΑ που θα καταβληθεί φέτος.
Οι φορο-ανατροπές στα εισοδήματα
Πιο συγκεκριμένα το σχέδιο που έχει «κλειδώσει» η κυβέρνηση για τις ανατροπές ύψους 1,8 δισ. ευρώ στη φορολογία των εισοδημάτων των φυσικών προσώπων και θα παρουσιάσει την ερχόμενη εβδομάδα στους επικεφαλής των θεσμών προβλέπει:
1. Φορολογική κλίμακα: Νέα ενιαία κλίμακα φορολόγησης των εισοδημάτων για μισθωτούς, συνταξιούχους, ελεύθερους επαγγελματίες και ατομικές επιχειρήσεις. Η νέα κλίμακα θα έχει πέντε κλιμάκια και συντελεστές από τρεις που ισχύουν σήμερα (22%, 32% και 42%). Ο πρώτος συντελεστής παραμένει στο 22%, ενώ στο τραπέζι των συζητήσεων με τους δανειστές θα βρεθούν οι υπόλοιποι συντελεστές και τα κλιμάκια.
2. Αφορολόγητο: Μείωση έμμεσου αφορολογήτου ορίου για μισθωτούς - συνταξιούχους στις 9.100 ευρώ από 9.550 ευρώ σήμερα. Η έκπτωση φόρου μειώνεται στα 2.000 ευρώ από 2.100 ευρώ και μηδενίζεται στο εισόδημα των 40.000 ευρώ. Δηλαδή τη νέα έκπτωση φόρου των 2.000 ευρώ θα δικαιούνται αυτούσια μισθωτοί και συνταξιούχοι με εισοδήματα έως 20.000 ευρώ. Στη συνέχεια η έκπτωση φόρου μειώνεται και εξαλείφεται στην περιοχή των 40.000 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι μισθωτοί και συνταξιούχοι με εισοδήματα άνω των 40.000 ευρώ δεν θα έχουν καμία έκπτωση φόρου.
3. Ειδική εισφορά: Θεσπίζεται νέα κλίμακα υπολογισμού της ειδική εισφοράς αλληλεγγύης για τα εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ. Η ειδική εισφορά, η οποία έχει αποκτήσει πλέον μόνιμο χαρακτήρα, δεν θα υπολογίζεται στο σύνολο τους εισοδήματος όπως γινόταν μέχρι σήμερα με συγκεκριμένους συντελεστές, αλλά κινείται στη φιλοσοφίας της κλίμακας φορολογίας εισοδήματος. Ο «μικρός» συντελεστής διαμορφώνεται σε 2,2% για εισοδήματα από 12.001 έως 20.000 και ο ανώτατος συντελεστής στο 10% (από 8% σήμερα) για εισοδήματα άνω των 220.000 ευρώ.
Πάνω - κάτω οι φόροι
Το σχέδιο της κυβέρνησης για τη νέα φορολογική κλίμακα σε συνδυασμό με τη νέα κλίμακα της εισφοράς αλληλεγγύης φέρνει:
Μικρές φορολογικές επιβαρύνσεις που κυμαίνονται από 31 έως 100 ευρώ για πάνω από 1,3 εκατ. μισθωτούς και συνταξιούχους με εισοδήματα άνω των 9.100 ευρώ έως 25.000 ευρώ.
Οριακές φοροελαφρύνσεις για τους έχοντες εισοδήματα άνω των 25.000 ευρώ έως και 65.000 ευρώ. Μετά τη θύελλα των αντιδράσεων την οποία προκάλεσαν τα σενάρια περί αύξησης της φορολογίας σε όσους έχουν μεσαία εισοδήματα η κυβέρνηση ανέκρουσε πρύμναν, με αποτέλεσμα το νέο σχέδιο για τη φορολογική κλίμακα να οδηγεί σε ελαφρύνσεις.
Σημαντικές επιβαρύνσεις για τους φορολογούμενους με εισοδήματα άνω των 65.000 ευρώ. Σύμφωνα με το κυβερνητικό σχέδιο, η συνολική φορολογική επιβάρυνση (φόρος εισοδήματος + εισφορά αλληλεγγύης) διαμορφώνεται στο 53% για εισοδήματα μεταξύ 65.000 ? 100.000 ευρώ και στο 56% για εισοδήματα πάνω από 100.000 ευρώ.
Αυτό σημαίνει ότι όσοι έχουν εισοδήματα πάνω από 65.000 ευρώ γίνονται συνέταιροι με την εφορία, καθώς πάνω από το μισό του εισοδήματος που αποκτούν κατευθύνεται στα δημόσια ταμεία. Η αύξηση της συνολικής επιβάρυνσης για τους μισθωτούς και συνταξιούχους με υψηλά εισοδήματα φθάνει το 5%. Μια πρώτη γεύση των φορολογικών ανατροπών που έρχονται θα έχουν οι μισθωτοί και συνταξιούχοι καθώς αμέσως μετά την ψήφιση των σχετικών διατάξεων θα αλλάξει ο φόρος που παρακρατείται κάθε μήνα στις αποδοχές τους. Για μεγάλο αριθμό φορολογουμένων ο παρακρατούμενος φόρος θα αυξηθεί, με αποτέλεσμα τη μείωση των μηνιαίων αποδοχών τους.
4. Ελεύθεροι επαγγελματίες: Οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι ατομικές επιχειρήσεις θα φορολογούνται με την ενιαία κλίμακα αλλά χωρίς καμία έκπτωση φόρου, δηλαδή από το πρώτο ευρώ εισοδήματος. Για εννέα στους δέκα αυτοαπασχολούμενους που δηλώνουν εισοδήματα έως 42.000 ευρώ θα προκύψουν φορολογικές ελαφρύνσεις λόγω της μείωσης του φορολογικού συντελεστή 26% που εφαρμόζεται σήμερα από το πρώτο ευρώ εισοδήματος και έως τις 50.000 ευρώ στο 22%.
5. Μισθωτοί με εισοδήματα και από «μπλοκάκι»: Στην περίπτωση που τα εισοδήματα του φορολογούμενου περιλαμβάνονται μισθοί και αμοιβές από ελεύθερο επάγγελμα τα δυο εισοδήματα θα αθροίζονται και θα φορολογούνται με την κλίμακα που θα περιλαμβάνει το έμμεσο αφορολόγητο όριο εισοδήματος των 9.100 ευρώ. Με την ενιαία φορολόγηση των εισοδημάτων που προκύπτουν περισσότερες της μιας πηγές θα ελαφρυνθούν οι έχοντες χαμηλά εισοδήματα ενώ αντίθετα θα προκύψουν έξτρα φόροι για φορολογούμενους με μεσαία και υψηλά εισοδήματα.
6. Εισοδήματα από ενοίκια: Με νέα φορολογική κλίμακα και νέους αυξημένους συντελεστές θα φορολογηθούν οι φορολογούμενοι που αποκτούν εισοδήματα από ακίνητα.
Η νέα κλίμακα που θα εφαρμοστεί για τα φετινά εισοδήματα (φορολογικές δηλώσεις 2017) φαίνεται πως έχει «κλειδώσει» έχει τρία κλιμάκια και συντελεστές:
15% από 11% έως 12.000 ευρώ.
35% από 33% για το τμήμα του εισοδήματος από 12.001 - 100.000 ευρώ.
45% από 33% για εισόδημα άνω των 100.000 ευρώ.
Αύξηση κατά 200 εκατ. ευρώ στον ΕΝΦΙΑ
Στο κοκτέιλ των φορολογικών αλλαγών περιλαμβάνεται η αύξηση των εσόδων κατά 200 εκατ. ευρώ από τον ΕΝΦΙΑ που θα κληθούν να πληρώσουν φέτος πάνω από 7 εκατ. ιδιοκτήτες ακινήτων (φορολογούμενοι με εμπράγματα δικαιώματα σε ακίνητα).
Στο πλαίσιο αυτό, σχεδιάζονται αλλαγές στους συντελεστές φορολόγησης υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ αλλά κυρίως στον συμπληρωματικό φόρο, ο οποίος επιβάλλεται στα αστικά ακίνητα που η αξία τους υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ. Οι εισπράξεις από τον ΕΝΦΙΑ του 2015 ανήλθαν περίπου σε 2,69 δισ. ευρώ με το ποσοστό εισπραξιμότητας να διαμορφώνεται σε επίπεδα πάνω από 80%, ενώ ο στόχος που θα τεθεί φέτος είναι να βεβαιωθούν φόροι ύψους 3,5 δισ. ευρώ.
Έμμεσοι φόροι
Στο «μέτωπο» των έμμεσων φόρων, η κυβέρνηση προσανατολίζεται στην αύξηση του φόρου στην αμόλυβδη βενζίνη, το υγραέριο κίνησης και το φυσικό αέριο, ενώ δεύτερες σκέψεις γίνονται τώρα στο οικονομικό επιτελείο για την εξίσωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο ντίζελ κίνησης με εκείνον που επιβάλλεται στη βενζίνη, καθώς στο υπουργείο Οικονομικών θεωρούν ότι το μέτρο αυτό θα προκαλέσει κύμα ανατιμήσεων στην αγορά και θα «φουντώσει» το λαθρεμπόριο.
Στο πλαίσιο αναζήτησης πρόσθετων εσόδων σχεδιάζεται η αύξηση του ειδικού τέλους στην κινητή τηλεφωνία και η επιβολή τέλους στη συνδρομητική τηλεόραση και στις συνδέσεις διαδικτύου.
Αυτή είναι η τελική λίστα με τα φορο-μέτρα που «κλείδωσε» με την τρόικα
Η τελική λίστα των φορο-μέτρων 3,6 δισ. ευρώ της περιόδου 2016-2018 (1,8 δισ. ευρώ από άμεσους φόρους + 1,8 δισ. ευρώ από έμμεσους φόρους)
1 Νέα ενιαία κλίμακα φορολόγησης των εισοδημάτων για μισθωτούς, συνταξιούχους, ελεύθερους επαγγελματίες με πέντε κλιμάκια και συντελεστές. Ο πρώτος συντελεστής παραμένει στο 22%.
2 Μείωση έμμεσου αφορολογήτου ορίου για μισθωτούς συνταξιούχους στις 9.100 ευρώ από 9.550 ευρώ σήμερα. Η έκπτωση φόρου μειώνεται στα 2.000 ευρώ από 2.100 ευρώ και μηδενίζεται στο εισόδημα των 40.000 ευρώ.
3 Νέα κλίμακα υπολογισμού της ειδική εισφοράς αλληλεγγύης για τα εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ.
4 Η συνολική φορολογική επιβάρυνση (φόρος εισοδήματος + εισφορά αλληλεγγύης) διαμορφώνεται στο 53% για εισοδήματα μεταξύ 65.000 - 100.000 ευρώ και στο 56% για εισοδήματα πάνω από 100.000 ευρώ.
5 Οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα φορολογούνται με την ενιαία κλίμακα αλλά χωρίς καμία έκπτωση φόρου, δηλαδή από το πρώτο ευρώ εισοδήματος.
6 Αύξηση φορολογίας στα εισοδήματα από ακίνητα με νέα κλίμακα και συντελεστές ως εξής:
15% από 11% έως 12.000 ευρώ.
35% από 33% για το τμήμα του εισοδήματος από 12.001 - 100.000 ευρώ.
45% από 33% για εισόδημα άνω των 100.000 ευρώ.
7 Ενιαία φορολόγηση των εισοδημάτων που προέρχονται από περισσότερες της μιας πηγές (μισθοί + έσοδα από μπλοκάκι).
8 Αύξηση του φετινού ΕΝΦΙΑ με παρεμβάσεις στους συντελεστές και το αφορολόγητο όριο των 300.000 ευρώ που ισχύει για τον συμπληρωματικό φόρο.
9 Κατάργηση φοροαπαλλαγών φυσικών προσώπων.
10 Νέα αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων και καθιέρωση ενός νέου φόρου ακινήτων από το 2017.
11 Αύξηση του ΕΦΚ στην αμόλυβδη βενζίνη.
12 Αύξηση φόρου σε φυσικό αέριο και υγραέριο κίνησης.
13 Αλλαγές στη φορολογία των αυτοκινήτων και στα τέλη κυκλοφορίας.
14 Αύξηση του ειδικού τέλους κινητής τηλεφωνίας.
15 Επιβολή τέλους στη συνδρομητική τηλεόραση και στις συνδέσεις διαδικτύου.
