| Η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών υπό τον κ. Βενιζέλο πιέζει τις υπηρεσίες του για να επιταχύνουν την εφαρμογή των τελευταίων μέτρων, ώστε να αυξηθούν τα έσοδα του Δημοσίου. |
Το ποσό των 12 δισ. ευρώ αναζητεί το υπουργείο Οικονομικών στο τελευταίο δίμηνο του έτους, προκειμένου να κλείσει εντός των στόχων ο προϋπολογισμός του 2011, μέσα σε συνθήκες απόλυτης αβεβαιότητας και με τις δαπάνες να αυξάνονται πάνω από τους στόχους, λόγω των έκτακτων ενισχύσεων προς τα ασφαλιστικά ταμεία.
Ωστόσο το κλίμα ρευστότητας, που έχει δημιουργηθεί, προκαλεί ανησυχίες, αφού οι πολιτικές εξελίξεις είναι ραγδαίες, και το ενδεχόμενο των εκλογών, που, εφόσον γίνουν, θα αναδιαμορφώσουν την οικονομική πολιτική, δεν έχει αποκλειστεί.
Αβεβαιότητα
Την ίδια στιγμή, αβεβαιότητα επικρατεί και για την εκταμίευση της 6ης δόσης των 8 δισ. ευρώ, μετά από αντικρουόμενες δηλώσεις κυβερνητικών παραγόντων κρατών - μελών της Ευρωζώνης. Το ποσό της δόσης, που καθυστερεί από το Σεπτέμβριο, αναμένει το υπουργείο Οικονομικών μέχρι 15 Νοεμβρίου, διαφορετικά θα έχει πρόβλημα πληρωμών.
Στο πλαίσιο αυτό, η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών πιέζει τις υπηρεσίες για να επιταχύνουν την εφαρμογή των μέτρων του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος, αλλά και των τελευταίων μέτρων που έχουν επιβληθεί, όπως είναι η εισφορά στα ακίνητα και οι μειώσεις μισθών και συντάξεων.
Ωστόσο, διάχυτη είναι η ανησυχία ότι το πολιτικό κλίμα δεν ευνοεί την άντληση εσόδων, καθώς φοβούνται ότι αρκετοί φορολογούμενοι, θα αναβάλουν πληρωμές προς το Δημόσιο, σε μια κρίσιμη περίοδο.
Στο εννεάμηνο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου, το έλλειμμα του προϋπολογισμού ανήλθε σε 19,1 δισ. ευρώ και, στο σύνολο του έτους, δεν θα πρέπει να υπερβεί το ποσό των 22,5 δισ. ευρώ, που σημαίνει πως το περιθώριο που υπάρχει για την αύξηση του ελλείμματος είναι 3,4 δισ. ευρώ, για το τρίμηνο, ενώ το ποσό της αύξησης του ελλείμματος, το τελευταίο δίμηνο του έτους, περιορίζεται σε 1,8 δισ. ευρώ.
Προκειμένου να διευκολυνθεί η επίτευξη του στόχου των εσόδων, το οικονομικό έτος του 2011 παρατείνεται μέχρι και το Φεβρουάριο, ώστε έσοδα που θα βεβαιωθούν εντός του 2011 και θα εισπραχθούν μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου, να εγγραφούν στο 2011.
Νέα «τρύπα»
Οποιαδήποτε νέα αποτυχία στην προσέγγιση των στόχων θα δημιουργήσει νέα «τρύπα» στον προϋπολογισμό του 2011, που θα κλείσει αναγκαστικά με νέα μέτρα στον προϋπολογισμό του 2012. Στο εννεάμηνο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου, τα έσοδα υστερούν 1,8 δισ. ευρώ έναντι του τελευταίου στόχου, που τέθηκε στον Οκτώβριο του 2011, με το προσχέδιο του προϋπολογισμού.
Σημαντικά προβλήματα υπάρχουν και στον τομέα των δαπανών, με αιχμή τις πρόσθετες ανάγκες που δημιουργεί η κάθετη πτώση των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων και η ανάγκη για πρόσθετη χρηματοδότησή τους από τον κρατικό προϋπολογισμό. Μόνο η επιχορήγηση προς το ΙΚΑ θα αυξηθεί φέτος κατά 800 εκατ. ευρώ, ενώ με 100 εκατ. ευρώ θα επιχορηγηθεί ο ΟΑΕΕ
Το ΙΚΑ έχει ήδη απορροφήσει (μέχρι το Σεπτέμβριο) ποσό ύψους 3,1 δισ. ευρώ, με «οροφή» για το σύνολο του έτους το ποσό των 3,7 δισ. ευρώ, ενώ ο ΟΑΕΕ απορρόφησε 870 εκατ. ευρώ, και για το τελευταίο τρίμηνο του έτους απομένουν μόνο 21 εκατ. ευρώ, για την επιχορήγησή του, ποσό που προφανώς δεν επαρκεί.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι δαπάνες επιβαρύνονται και από την αύξηση των πληρωμών για τόκους, που θα υπερβούν την αρχική πρόβλεψη κατά 300 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των αυξημένων εκδόσεων εντόκων γραμματίων.
Αδιέξοδα
|
Για αδιέξοδα και λανθασμένο μείγμα οικονομικής πολιτικής έκανε λόγο ο αναπληρωτής του τομέα Πολιτικής Ευθύνης της Ν.Δ., Χρήστος Σταϊκούρας. |
Για αδιέξοδα που οφείλονται τόσο στο λανθασμένο μείγμα της οικονομικής πολιτικής όσο και στην εκτελεστική αναποτελεσματικότητα της κυβέρνησης, έκαναν λόγο, χθες, σε κοινή δήλωσή τους οι αναπληρωτές υπεύθυνοι του τομέα Πολιτικής Ευθύνης της Νέας Δημοκρατίας, Χρήστος Σταϊκούρας και Ιωάννης Βρούτσης.
Οπως ανέφεραν χαρακτηριστικά, «η πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού επιβεβαιώνει τα πολλά, μεγάλα και αυξανόμενα αδιέξοδα της οικονομικής πολιτικής, επισημαίνοντας παράλληλα ότι ο κύκλος της κυβέρνησης έχει ήδη κλείσει».
Προβλέψεις που παραμένουν υπό αίρεση
Υπό αναθεώρηση, πριν καλά - καλά ολοκληρωθεί η σύνταξή του, θα βρίσκεται το τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού του 2012, αφού όλες οι προβλέψεις που θα περιλαμβάνει, θα βρίσκονται υπό αίρεση, μέχρι την οριστικοποίηση της τελευταίας συμφωνίας από τη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες.
Το πρώτο που θα πρέπει να ξεκαθαρίσει στις λεπτομέρειές του είναι το νέο σχέδιο διάσωσης της Ελλάδας που συμφωνήθηκε σε ό,τι αφορά τη ροή των δόσεων των δανείων (του παλιού και του καινούργιου) από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ Θα πρέπει δηλαδή οι συντάκτες του προϋπολογισμού να έχουν στα χέρια τους για το σχέδιο προϋπολογισμού τις παλιές και τις νέες χρηματοροές από το δάνειο ύψους 110 δισ., που συμφωνήθηκε το Μάιο του 2010, αλλά και το νέο δάνειο των 100 δισ. ευρώ, που συμφωνήθηκε την περασμένη εβδομάδα στις Βρυξέλλες.
Τα χρήματα αυτά θα κατευθυνθούν μόνο για την εξυπηρέτηση των χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας, δηλαδή την κάλυψη τόκων και χρεολυσίων του παλιού χρέους. Το έλλειμμα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί από τους πόρους του προϋπολογισμού, αφού, σύμφωνα με την τρόικα, την επόμενη χρονιά η Ελλάδα θα περάσει σε πρωτογενές πλεόνασμα. Με βάση τις μέχρι τώρα εκτιμήσεις, το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος αναμένεται ότι θα φτάσει το 1,8% του ΑΕΠ για τον επόμενο χρόνο και θα αυξηθεί πάνω από το 3% του ΑΕΠ από το 2013 και μετά.
Πριν όμως να οριστικοποιηθούν οι προβλέψεις για τον επόμενο χρόνο, θα πρέπει να υπάρξουν τελικές εκτιμήσεις για νέα και παλιά μέτρα δημοσιονομική πολιτικής που θα περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό του 2011. Για να γίνει κάτι τέτοιο, θα πρέπει να υπάρξει σαφέστερη εικόνα σχετικά με το κλείσιμο του 2011, κάτι που προϋποθέτει την ολοκλήρωση της συμφωνίας της 26ης Οκτωβρίου.
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο στο Γενικό Λογιστήριο του κράτους τηρούν στάση αναμονής σε ό,τι αφορά την αποτύπωση της εξέλιξης εσόδων και δαπανών. Το τμήμα αυτό των δημοσιονομικών προβλέψεων θα κλείσει τις επόμενες μέρες.
Χειρότερη από αυτή που έγινε στο προσχέδιο του προηγούμενου μήνα θα είναι η πρόβλεψη για το έλλειμμα του 2011. Συγκεκριμένα, το υπουργείο Οικονομικών, προσαρμόζοντας τις προβλέψεις του σε αυτές που είδαν το φως της δημοσιότητας τις προηγούμενες μέρες από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να βλέπει το έλλειμμα του 2011, ως ποσοστό του ΑΕΠ, στο 8,8%, από 8,5% που προβλέπει το προσχέδιο του προϋπολογισμού και 7,6% που ήταν η αρχική πρόβλεψη για φέτος.
Με όλα αυτά τα δεδομένα, παρά το αρχικά σφικτό χρονοδιάγραμμα που είχε δοθεί από την τρόικα, οι υπηρεσίες του υπουργείου αναμένουν ακόμη εντολές για να ξεκινήσουν τη σύνταξη του τελικού κειμένου του επόμενου πολυετούς προϋπολογισμού.
Ταμιακά διαθέσιμα έως το Δεκέμβριο
Μέχρι το Δεκέμβριο επαρκούν τα ταμιακά διαθέσιμα του Δημοσίου, σύμφωνα με στέλεχος της κυβέρνησης, με αφορμή την αβεβαιότητα που υπάρχει για την καταβολή της 6ης δόσης από το μηχανισμό στήριξης.
«Η ελληνική κυβέρνηση διαθέτει αρκετά μετρητά για να καλύψει τις λειτουργικές της ανάγκες μέχρι το Δεκέμβριο», δηλώνει υψηλόβαθμος αξιωματούχος της ελληνικής κυβέρνησης στο Dow Jones [.DJI] Newswires. Η ίδια πηγή δήλωσε ότι τα έσοδα ενισχύθηκαν από τους νέους φόρους που πρόσφατα εισήγαγε η κυβέρνηση, όπως η ειδική εισφορά και το τέλος στα ακίνητα.
Ακόμα, ανέφερε ότι η κυβέρνηση θα μπορούσε επίσης να στραφεί στα ανενεργά κεφάλαια του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, που προορίζονται για τη στήριξη των τραπεζών και τα οποία δεν χρησιμοποιούνται προς το παρόν.
Ωστόσο, προειδοποίησε ότι, ακόμα και με την αύξηση των εσόδων, η ταμιακή θέση της κυβέρνησης παραμένει σφιχτή, προσθέτοντας ότι, «για να κυλήσουν τα πράγματα ομαλά, θα πρέπει να έχουμε τα χρήματα αυτό το μήνα».
Η εικόνα μπορεί να αλλάξει συνολικά μέσα στις επόμενες μέρες, με δεδομένο ότι ακόμη και η βασική συμφωνία της 26ης Οκτωβρίου μπορεί να υποστεί νέες αλλαγές, πριν καλά - καλά εφαρμοστεί. Κρίσιμο σημείο, σε κάθε περίπτωση, θα αποτελέσει και η κατάληξη των διαπραγματεύσεων για τη συμμετοχή των ιδιωτών στη διαγραφή κατά 50% του ελληνικού χρέους που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους.