Αγεφύρωτο φαίνεται να είναι το χάσμα στις συντάξεις μεταξύ των ανδρών και των γυναικών στην Ε.Ε., καθώς οι γυναίκες από 65 έως 74 ετών λαμβάνουν σύνταξη χαμηλότερη κατά τουλάχιστον 40% σε σχέση με τους άνδρες. Μάλιστα, σύμφωνα με στοιχεία του τμήματος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Συνταγματικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το συνταξιοδοτικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων είναι διπλάσιο από το μισθολογικό χάσμα, το οποίο υπολογίζεται το 2014 στο 16,1%.
Ωστόσο, όπως γράφει η Καθημερινή, η «ψαλίδα» των συνταξιοδοτικών αποδοχών μεταξύ των ανδρών και των γυναικών στις χώρες της Ε.Ε. παρουσιάζει τεράστιες αποκλίσεις, με αποτέλεσμα σε χώρες όπως η Εσθονία το χάσμα να διαμορφώνεται στο 3,7%, ενώ σε χώρες όπως η Κύπρος, η Γερμανία και το Λουξεμβούργο το χάσμα να ξεπερνάει το 40%. Επίσης, η οικονομική κρίση και οι περικοπές δαπανών έχουν επηρεάσει σε πολύ μεγάλο βαθμό τις γυναίκες, οι οποίες στηρίζονται περισσότερο στις δημόσιες κοινωνικές παροχές και στην πιθανότητα εύρεσης εργασίας σε δημόσιες υπηρεσίες. Αφορμή να επανέλθει στο επίκεντρο των συζητήσεων το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων αποτέλεσε η έγκριση τον Ιούνιο από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σειράς μέτρων αντιμετώπισης των διακρίσεων μεταξύ των δύο φύλων.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, το 2014 το συνταξιοδοτικό χάσμα διαμορφώθηκε στο 26,6%, ενώ ήδη από το 2008, διάστημα κατά το οποίο η χώρα είχε εισέλθει σε καθεστώς παρατεταμένης οικονομικής κρίσης, το χάσμα συρρικνώθηκε κατά 12,4%. Η διευθύντρια του τμήματος για την αγορά εργασίας στο Ινστιτούτο Κοινωνικών ερευνών της Ιταλίας IRS (Instituto per la Ricerca Sociale) Μανουέλα Σάμεκ Λοντοβίτσι εκτιμά ότι η μείωση του χάσματος στην Ελλάδα οφείλεται κυρίως στην επιδείνωση των εργασιακών συνθηκών που έχουν υποστεί οι άνδρες κατά τη διάρκεια της ύφεσης. Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας έχει αυξηθεί, αντισταθμίζοντας τη μείωση που καταγράφεται τόσο στο ποσοστό απασχόλησης των ανδρών στην αγορά εργασίας όσο και στο εισόδημά τους.
Σύμφωνα με την κ. Σάμεκ, οι συνεχείς περικοπές σε συντάξεις που ξεπερνούν τα 1.200 ευρώ και οι οποίες επηρεάζουν κυρίως τους άνδρες δικαιολογούν, εν μέρει, τη μείωση του συνταξιοδοτικού χάσματος στην Ελλάδα. Εντούτοις, εκτιμά ότι «δεν είναι σίγουρο εάν αυτή πτωτική τάση θα συνεχισθεί ακόμη και μετά την έξοδο της χώρας από την ύφεση». Οι μεγάλες αποκλίσεις στις συντάξεις μεταξύ των δύο φύλων καταδεικνύουν ότι πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη συνεργασία μεταξύ των κρατών-μελών για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου. Η κ. Μαρία Νόιχελ, ευρωβουλευτής του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (S&D), επισημαίνει ότι «το συνταξιοδοτικό χάσμα είναι αποτέλεσμα διαχρονικών ανισοτήτων στην αγορά εργασίας, ενώ αποτελεί συνέπεια της ανισότητας μεταξύ των δύο φύλων».
Η Γερμανία έχει έρθει αντιμέτωπη με αυτό το φαινόμενο, καταγράφοντας ένα από τα υψηλότερα συνταξιοδοτικά χάσματα στην Ε.Ε. Σύμφωνα με την κ. Νόιχελ, «στη Γερμανία, η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας, κυρίως των γυναικών που έχουν ένα παιδί, τις τελευταίες δεκαετίες, ήταν σχετικά χαμηλή.
Εξαιτίας της έλλειψης παροχών για τα παιδιά, οι γυναίκες είτε δεν δούλευαν, είτε διέκοπταν για μεγάλο χρονικό διάστημα την εργασίας τους, είτε εργάζονταν υπό το καθεστώς ημιαπασχόλησης». Κατά μέσον όρο, το 31,9% των γυναικών από 25 έως 74 ετών στα κράτη-μέλη της Ε.Ε. εργάζονται υπό το καθεστώς ημιαπασχόλησης, ενώ το 2015 μία στις τέσσερις γυναίκες εξαναγκάζονταν σε μερικής απασχόλησης εργασίας. Ωστόσο η οικονομική κρίση σε συνδυασμό με τις μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και στο συνταξιοδοτικό σύστημα έχει επιδεινώσει τις συνθήκες εργασίας των γυναικών που θα συνταξιοδοτηθούν στο μέλλον.
